Μια από τις αποφάσεις προκαλούν σοβαρές αντιδράσεις, εξέδωσε πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Το δικαστήριο έκρινε ότι η ύπαρξη του θρησκευτικού συμβόλου του Σταυρού σε σχολικές αίθουσες διδασκαλίας αποτελεί παραβίαση δύο ανθρώπινων δικαιωμάτων: του δικαιώματος στην εκπαίδευση και του δικαιώματος στην ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης.
Η απόφαση ήρθε κατόπιν προσφυγής της κας Soile Tuulikki Lautsi (φινλανδής με ιταλική υπηκοότητα) κατά του σχολικού συμβουλίου στο Abano Terme -στην επαρχία της Padua- ενώ στη δίκη άσκησε εκ τρίτου παρέμβαση με υπόμνημά του υπέρ της προσφεύγουσας και το Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ). Η προσφεύγουσα θεώρησε ότι η ύπαρξη του Σταυρού στις τάξεις του σχολείου των δύο παιδιών της, ήταν αντίθετη με την αρχή της ουδετερότητας με την οποία επιθυμούσε να μεγαλώσει τα παιδιά της και παραβίαζε τις συνταγματικές αρχές της ουδετερότητας και ανεξαρτησίας των κρατικών αρχών σε θρησκευτικά θέματα. Μέσα από μια μακρά ιστορία προσφυγών και σταδιακής καταφυγής σε όλες τις δικαστικές βαθμίδες, το θέμα έφτασε και στο ΕΔΔΑ. Αξιοσημείωτη είναι η στάση του ιταλικού Συμβουλίου της Επικρατείας, που απέρριψε το αίτημα της κας Lautsi με την αιτιολογία ότι ο Σταυρός αποτελεί μια από τις αρχές της ουδετερότητας του ιταλικού συντάγματος και αντιπροσωπεύει τις αξίες της αστικής ζωής!...
Το ΕΠΣΕ κατέθεσε παρατηρήσεις, υπογραμμίζοντας ότι ο Σταυρός στις σχολικές αίθουσες συνιστά επιλεκτική προβολή μιας θρησκείας, εις βάρος όλων των άλλων. Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι η παρουσία του Σταυρού στις σχολικές αίθουσες εύκολα εκλαμβάνεται από τους μαθητές όλων των ηλικιών ως ένα θρησκευτικό σύμβολο το οποίο τους επιβάλλεται μέσα από την επίσημη εκπαίδευση. Αυτό θα μπορούσε να ενισχύει τους θρησκευόμενους μαθητές, αλλά και να προκαλεί απέχθεια στους μαθητές που ακολουθούν άλλες θρησκείες ή είναι άθεοι, ιδιαίτερα σ’ εκείνους που ανήκουν σε θρησκευτικές μειονότητες.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ουσιαστικά καλεί τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης να αφαιρέσουν τα θρησκευτικά σύμβολα όχι μόνο από τα σχολεία, αλλά και από τα δικαστήρια, τις δημόσιες υπηρεσίες, τον στρατό, τις ορκωμοσίες δημόσιων λειτουργών και όλες τις περιστάσεις της δημόσιας ζωής στις οποίες οι πολίτες είναι υποχρεωμένοι να συμμετέχουν.
ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Κριτική σε βάρος του ΕΔΔΑ που έχει επανειλημμένα καταδικάσει την Ελλάδα για εσφαλμένες αποφάσεις του Αρείου Πάγου, άσκησε ο πρόεδρος του ανώτατου δικαστηρίου κ. Καλαμίδας με αφορμή την απόφαση για απόσυρση του Σταυρού από τα σχολεία. Η παρέμβαση Καλαμίδα εκδηλώθηκε στην πανηγυρική εκδήλωση που διοργάνωσε ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών για να τιμήσει το ΕΔΔΑ για τα πενήντα χρόνια λειτουργίας του και ενώπιον του προέδρου του Ευρωδικαστηρίου του Στρασβούργου Jean-Paul Costa και του αντιπροέδρου Χρήστου Ροζάκη. Ο κ. Καλαμίδας στον χαιρετισμό του υποστήριξε ότι «μερικές φορές οι αποφάσεις του ΕΔΔΑ γίνονται δεκτές με επιφύλαξη, προκαλούν σχόλια και δεν συνάδουν με το περί δικαίου συναίσθημα της πλειοψηφίας των πολιτών των κρατών-μελών της Ευρώπης». Ωστόσο, στην ίδια εκδήλωση ο υπουργός Δικαιοσύνης κ. Καστανίδης, ο πρόεδρος του ΣτΕ κ. Πικραμένος, ο πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κ. Κούρτης και ο πρόεδρος του ΔΣΑ κ. Παξινός εξήραν τη νομολογία του ΕΔΔΑ και τη συμβολή του στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Την ίδια ώρα, έντονα αντιδρά η Εκκλησία στο ενδεχόμενο αποκαθήλωσης των θρησκευτικών συμβόλων από τα σχολεία και τα δημόσια κτίρια. O αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος χαρακτήρισε το θέμα «φαιδρότητες, αστεία πράγματα και λυπηρά φαινόμενα σε μια εποχή που ο κόσμος υποφέρει και ταλαιπωρείται», σημειώνοντας ότι «έχουν δικαιώματα όχι μόνο οι μειοψηφίες αλλά και οι πλειονότητες» και υπονοώντας ότι η πλειονότητα των πολιτών δεν επιθυμεί την απομάκρυνση των θρησκευτικών συμβόλων από τις σχολικές και δικαστικές αίθουσες. Άφησε δε ανοιχτό το ενδεχόμενο να συζητηθεί το θέμα στη Διαρκή Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδας.
Για το ίδιο θέμα πήρε θέση και ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος, λέγοντας ότι «αν απαιτηθεί, θα αντιδράσει η Ιερά Σύνοδος». Τέλος, την αντίδρασή του εξέφρασε και ο μητροπολίτης Φθιώτιδος Νικόλαος, κάνοντας λόγο για «καταστροφή της νεολαίας».
ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ: «ΝΟΜΙΖΩ ΟΤΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΟΒΑΡΕΥΤΟΥΜΕ»
Ένα συμβάν σαν ανέκδοτο κατέθεσε ως πρώτο σχόλιο στα παραπάνω ο μητροπολίτης Ξάνθης και Περιθεωρίου κ. Παντελεήμων, επαναφέροντας στη μνήμη τον μακαριστό αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο: «Διάβασα πριν ένα τρίμηνο σε κάποιο περιοδικό για έναν μαθητή λυκείου της Γαλλίας, που βλέποντας ένα Σταυρό σε καμπαναριό αναρωτήθηκε “τι θέλει το σύμβολο της πρόσθεσης εκεί πάνω”…» είπε και προσέθεσε: «Νομίζω ότι θα πρέπει να σοβαρευτούμε. Εδώ βουλιάζει ο τόπος, αυτό είναι το πρόβλημα; Αν αφαιρέσουμε τα οράματα και τα ιδανικά μας τι έχουμε να βάλουμε στη θέση τους;».
Ο σεβασμιότατος τόνισε ότι «η Ελλάδα είναι μια παραδοσιακή χώρα που όλοι –και κυρίως ο χριστιανικός κόσμος- θεωρούν κοιτίδα και θεματοφύλακα της πίστης» και αναρωτήθηκε: «Είναι δυνατό να παρουσιάζουμε αυτή την κατάντια;». Κατέληξε δε λέγοντας: «Στα χαρτιά, το 98% των ανθρώπων της χώρας μας δηλώνει “χριστιανός ορθόδοξος”. Κι εμείς, όποιον έρχεται καλοπροαίρετα να ζήσει εδώ, τον δεχόμαστε και σεβόμαστε την πίστη του. Όμως, δεν επιτρέπουμε αλλοίωση της πίστης και της κληρονομιάς μας».
Κ. ΓΟΥΝΑΡΗΣ: «ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΣΥΖΗΤΗΣΗ, ΑΛΛΑ ΤΟ ΑΜΕΣΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ»
Τις δικές του σκέψεις και εκτιμήσεις επί του ζητήματος, καταθέτει ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Ξάνθης κ. Κώστας Γούναρης, διευκρινίζοντας εξαρχής ότι δεν έχει μελετήσει την απόφαση στο σύνολό της: «Αυτό και άλλα ζητήματα προέκυψαν μετά την είσοδο των οικονομικών μεταναστών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Δηλαδή από τότε που έπαψε να είναι ομοιογενής ο πληθυσμός τους. αυτό δημιουργεί νέες υποχρεώσεις και καθήκοντα σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας της πολιτείας. Ειδικά στην Ελλάδα που από την παλιά σχετική ομοιογένεια, έφτασε στο να έχει 10% μετανάστες επί του συνολικού πληθυσμού της».
Ο κ. Γούναρης μπαίνει σε λεπτομέρειες του ζητήματος –που δεν είναι νέο- λέγοντας: «Υπάρχουν σχολικές τάξεις όπου τα παιδιά μεταναστών είναι το 60% των μαθητών και θα πρέπει να υπάρξει προσαρμογή σ’ αυτή την πραγματικότητα. Υπάρχουν παιδιά μεταναστών που έχουν γεννηθεί στη χώρα μας, πήγαν σε ελληνικά σχολεία, δεν έχουν κανένα δεσμό με την πατρίδα των γονέων τους κι ούτε θ’ αποκτήσουν, με δεδομένες τις συνθήκες και τα χιλιάδες χιλιόμετρα που αυτή απέχει. Και επίσης, παιδιά που δεν τους χορηγείται η ελληνική ιθαγένεια, γεγονός που κάνει θετική την εξαγγελία του νέου υπουργού Δικαιοσύνης, ότι το αίτημα θα εξεταστεί θετικά και θα ικανοποιηθεί». Από τις επισημάνσεις του κ. Γούναρη δεν απουσιάζει και το ζήτημα άσκησης των θρησκευτικών καθηκόντων των αλλόδοξων που κατοικούν στην ελληνική επικράτεια: «Έχουμε χιλιάδες μετανάστες διαφορετικών θρησκειών και η πολιτεία οφείλει να διασφαλίσει την άσκηση της θρησκευτικής λατρείας τους. Κάτι που –βέβαια- δεν είναι πάντα… αυτονόητο. Για παράδειγμα, χρόνια ολόκληρα ακούμε για τζαμί στην Αθήνα και ενώ όλοι συμφωνούν, δεν το είδαμε ακόμα!...».
Καταλήγοντας ο πρόεδρος του ΔΣΞ, συνοψίζει λέγοντας: «Ο νομικός πολιτισμός επιβάλλει να είναι θρησκευτικά ουδέτερο το κράτος. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με χωρισμό κράτους – εκκλησίας (όπως υποστηρίζουν κάποιοι) είτε με διακριτούς ρόλους (όπως υποστηρίζουν κάποιοι άλλοι. Στα πλαίσια αυτά μπορεί να συζητηθεί και το θέμα της κατάργησης των θρησκευτικών συμβόλων, αλλά χρειάζεται συζήτηση. Δεν θεωρώ ότι είναι κάτι άμεσο και σίγουρα δεν μπορεί να γίνει με μια δικαστική απόφαση¨.
Θοδωρής Μπακάλης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου